F2. Geschiedenis

Vijfde leerjaar  

In de vijfde klas een aantal grote, oude cultuurperiodes aan de orde. Hierin is veel plaats voor godenverhalen en heldenverhalen. En meer en meer komt er dan gaandeweg plaats voor de zogenaamde echte 'geschiedenis'.

We beginnen met het oude Indië. Hierin komen onder andere de verhalen over Boeddha en Krishna aan de orde. Centraal staat de beleving van de mensen in die tijd. Zij ervoeren het leven als schijn. Het ware leven wachtte op je na het sterven. Dan was je weer direct verbonden met de goden.

Vervolgens is er het oude Perzië. Tegenwoordig heet dit gebied Iran. Met de verhalen over Zarathustra. Het leven van de mensen in die tijd werd op die plek, volledig bepaald door de fysieke omstandigheden. Het was een wereld van sterke uitersten; felle kou en verzengende hitte wisselden elkaar van dag op nacht af. Het leven was overleven in strijd met dieren en droogte. In de verhalen wordt dit verbeeld door de strijd voor het goede en tegen het kwade dat de schepping wil vernietigen. Hierin wordt onder andere verteld van het temmen van dieren en veredelen van planten.

De derde behandelde cultuurperiode is die van Mesopotamië. Tegenwoordig heet dit gebied Irak. Centraal staat hier de mythe van Gilgamesj die op zoek gaat naar het mysterie van het leven en dan ervaart dat de dood onverbiddelijk is, maar waarin ook wordt verteld over organisaties zoals stedenbouw.

Dan is er een cultuurperiode over Egypte, waarin men overtuigd is van de noodzaak van het behoud van het lichaam om het leven na de dood voort te kunnen zetten. Deze periode gaat ook over een heel bepaalde sociale structuur.

Ten slotte gaan we uitgebreid op onderzoek uit naar de bloei van de Griekse cultuur. Hierin vinden we de Griekse mythologie en heldenverhalen zoals Ilias of de strijd om Troje, Odysseus en de tocht der Argonauten. Opvallend is dat de Griekse goden geschetst worden met menselijke aspecten en tekortkomingen.

Dan wordt overgegaan naar geschiedkundige gebeurtenissen van de Grieken - vertellingen over bij voorbeeldAthene, de Persiche oorlog, Alexander de Grote en zijn veroveringen.

Ook de historische aspecten zoals de eerste vormen van democratie en filosofie komen aan de orde.

Het bewuste denken treed in de heldenverhalen sterk op de voorgrond en dit vinden we bijvoorbeeld terug in de daden van Herakles die als boetedoening tien grote werken moet verrichten.

VS Utrecht

© Helend opvoeden  2025