Verhalen

Inleiding

Verhalen uit de Vrije School-leerplan, voor de verschillende leeftijdsgroepen. Aangepast voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand.

Verhalen

Verhalen werken op de verbeelding van het kind en op hun zielenbelevingen. Zij doen dienst als spiegel. Sprookjes brengen archetypische beelden van menselijke kwaliteiten - grootmoedigheid en hebzucht, vriendelijkheid en wreedheid, schoonheid en lelijkheid, enz. In elk van deze verhalen triomfeert uiteindelijk het goede over het kwaad. Hierdoor verwerven de kinderen een diepgewortelde ethische ervaring zonder dat er van moralisering gebruikt gemaakt wordt.

De mens moet een lange reis afleggen alvorens hij sociaal vaardig wordt. Verhalen bieden handvaten en helpen de kinderen vaardigheden tot ontwikkeling te brengen, die hen op deze reis kan gebruiken. Archetypisch menselijke ervaringen worden doormiddel van verhalen gebracht.

Het vertellen van een verhaal

Wanneer een verhaal naverteld of zelf door de verteller opgemaakt wordt, deelt de verteller iets van zichzelf met de kinderen. Daardoor komt het verhaal opnieuw tot leven – dit is één van de belangrijkste sleutels van het Vrije Schoolse onderwijs. Vaak is dat een drempel voor de leidster. Men denk de verhalen geen recht te kunnen doen of men denkt dat te veel voorbereiding vraagt. Wanneer men echter eerst een paar maal ervaring opgedaan heeft ermee, vallen de bezwaren snel weg. Het verschil is ook meteen aan de kinderen merkbaar. De verteller is met zijn gehele wezen betrokken bij de wisselwerking tussen hem/haar en de kinderen in plaats van bij het transformeren en overdragen van het geschreven woord. De verteller heeft zijn handen en zijn lichaam vrij om de nodige bewegingen en gebaren te kunnen maken om de communicatie te ondersteunen. Ook gezichtsuitdrukking en oogcontact zijn geweldige hulpmiddelen.

Kinderen met ontwikkelingsachterstand hebben vaak weinig of geen taalvaardigheden. Behalve onze eigen gebaren, gelaatsuitdrukking en lichaamstaal hebben wij, vooral bij de jongere kinderen, hulpmiddelen nodig.

Verhalen horen bij de wereld van het kind. Ze voeden de verbeeldingskracht. Via de verhalen leren de kinderen op een bijzondere manier allerlei aspecten van het leven kennen. De verhalen volgen het kind in zijn ontwikkeling.

Elementen die onder andere in verhalen een rol spelen: fantasiekrachten, dramatisering, herhaling, ritme.