1. Leerjaar een - groep 3
Het leerplan - eerste klas
Vertellen van sprookjes en aanleren van de letters
Door sprookjes en andere verhalen worden de letters van het alfabet tot leven gebracht en aangeleerd. Een gevoel voor het ontstaan en ontwikkeling van de taal wordt gewekt. In plaats van op een abstracte wijze de letters aan te leren, wordt er getracht om de letters als karakters te presenteren. De vorm en de karakteristieke kwaliteiten vormen een eenheid. Zo kan de V een vogel zijn, de S een slang of de F een fakkel.
Hiermee wordt niet bedoeld een abstracte A voor aap, B voor bad. Eerder een fantasierijke benadering tot de vorm van de letter zelf. De leraar zoekt uit waar de karakteristieke kwaliteiten in de vorm als het ware ook in de klank zichtbaar kan zijn. Er zijn geen vaste beelden voor de verschillende letters, iedere leraar kan weer zelf op zoek gaan. Er zijn wel een aantal letters waarbij de beelden zo goed aanslaan, dat zij traditioneel altijd gebruikt worden. Zo wordt de K bijna altijd als koning gepresenteerd. Zodoende kunnen de kinderen zich in hun gevoelswereld verbinden met de letters.
De kinderen met een hulpvraag zullen in alle waarschijnlijkheid niet leren schrijven of lezen. Toch kan deze benadering van het leren schrijven toegepast wordt zonder dat er enige druk of faalangst ontstaat. De kinderen horen een leuk verhaal, zingen er liedjes of zeggen gedichtjes bij de klanken en er wordt geschilderd - meer hoef niet, maar de mogelijkheid wordt zo wel geboden.
Kennis van de natuur en de eigen omgeving wordt met verhalen en gedichtjes bijgebracht.
Vertelstof te vinden in de afdelingen 'verhalen' en 'letterbeelden'.
Tellen en getalbegrip
Tellen en getalbewerkingen komen aan bod in de gewone Vrije Scholen. Voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand zijn er rijmpjes en versjes of spelletjes om te kijken of er een mogelijke, zij het heel basale, getalbegrip tot stand kan komen. Ook ritmisch tellen in de ochtendkring is een mogelijkheid - de getallenrij wordt onbewust aangeleerd; het geeft niet als er geen getalbegrip ontwikkelt. Het ritmische tellen op zich is een "ordenende" factor.
De potentiële mogelijkheden of onmogelijkheden bij de kinderen in de groep worden zichtbaar. Voor de kinderen die eventueel met geld zullen leren omgaan, is het wel handig! De anderen genieten van het ritme en de klanken en gaan op de stroom mee.
Zie: Ritmisch leren rekenen
© Helend opvoeden 2025
