Tweede klas 7/8 jaar

Inleiding

Heiligenlegenden en fabels

Het eerste schooljaar is een tijd van verwondering en vreugdevolle beleving. Het is een jaar waarin de kinderen snel verder ontwikkelen. Sommige zijn nog dromerig en met het ene been in de sprookjeswereld, andere veel wakkerder. In het tweede schooljaar komen de polariteiten sterk naar voren. Daarom worden de fabels en de legenden van de heiligen verteld.

Zij horen verhalen over de kat en de muis, de schilpad en de haas. Vaak is het verrassend welke dier uiteindelijk de boventoon voert in het verhaal. Er is veel om te leren uit de karakters van de verschillende dieren en over onszelf.

Dit zorgvuldig te behandelen lijkt mij in een tijd waar meer op de overeenkomsten tussen mens en dier wordt gewezen (de naakte aap, de geprogrammeerde mens) dan op de grote verschillen - zeer belangrijk.

Dit 'kunnen veranderen' zien wij in de heiligenlegenden. Deze mensen zijn nl. niet als heiligen geboren. Integendeel, vaak bezitten zij 'beestachtige' eigenschappen waarvan zij pas na een zware en lange strijd met zichzelf verlost worden. Daarna komen de licht-, liefde- en levenskrachten in hen tot ontwikkeling, waardoor zij helpend en genezend kunnen werken. De naam 'legende' voor deze biografieën houdt in dat deze mensen gemotiveerd worden zich te veranderen, door beelden, dromen vanuit de geestelijke wereld. Ook hier kan men de heilige die men behandelt - al of niet geschiedkundig juist - eerst alle ondeugden en onhebbelijkheden die bijvoor¬beeld in een klas leven tot in perfectie laten uitleven, om dan na de verandering te horen zeggen: 'Zo gemeen was ie eerst en tóch een heilige geworden.'

Uit: Van Roodkapje tot Parcival, de vertelstof van de Vrije School, Wil van Houwelingen

Websites met fabels:

www.fabeltjesweb.nl/oerfabel/fabelnl.html

www.beleven.org/verhaal/fabels_van_aesopus

De twaalf heiligen van het jaar

Rene Querido, bekende Waldorf leerkracht, zag de feesten door het jaar heen als een cirkel, waarbinnen de vier hoofdfeesten een kruis vormden. Pasen tegenover het Michaelsfeest, Sint Jan tegenover Kerst en vormen het kruis. De seizoenen worden als het waren omraamd door de vier hoofdfeesten.

Het is interessant om te kijken hoe men verder de vertelstof rond de heiligen in de tweede klas op een organische wijze bij de vier jaarfeesten kunt indelen.

De feesten staan in paren tegenover elkaar. Het Michaelsfeest in september tegenover het Paasfeest, Sint Jan tegenover Kerst. De vier seizoenen worden als het ware omarmd door de vier feesten. De herfst ligt tussen Sint Michael en Kerst, de winter tussen Sint Michael en Pasen en zo verder.

Wanneer jij nu kinderen van de tweede klas leeftijd heb, is het interessant om te kijken hoe jij de verhalen over de cirkel van heiligen chronologisch door het jaar heen aan de kinderen kunt vertellen. Het jaar begint bij het Michaelsfeest.

St. Joris – "Vechten tegen de draak"
St. Maarten – "Geven aan de armen"
St. Nicolaas – "Kinderen en de zwakken helpen"
St. Odilia – "De blinden genezen"
St. Bride – "Peetmoeder van Jezus"
St. Christophorus – "De wereld dragen"
St. Patrick - "Christus in de elementen"
St. Franciscus – "Nederigheid, de zieken gezond maken"
St. Columba van Iona – "Leren kennen en brengen van Christus"
St. Elizabeth – "Brood en rozen"
St. Jan – "Zuivering"

Sint Brandaan

Brandaan, een Ierse heilige, trotseerde de onbekende oceanen in een klein gevlochten bootje (coracle). Het verhaal biedt aan de tweede klasser een uiterlijk beeld van de onzekerheden waar hij tegen aankijkt op deze leeftijd. Tezelfdertijd geeft het het een gevoel van het avontuurlijke - van het verlaten van de vroegste onschuldige kindertijd.

Tijdens de reis landen Sint Brandaan en zijn mannen op een walvis, zij dachten dat het een eiland was!

Sint Franciscus

Het verhaal van Sint Franciscus is een favoriet bij de tweedeklassers. Zijn moeder kreeg opdracht om hem te baren in een stal, niet in huis. Hij was degene die later ook de kribbe als beeld bij de geboorte van Christus introduceerde.