Maria Lichtmis
Lied passend bij Maria Lichtmis
Kom neem je lichtjes in de hand,
kom naar buiten met je licht.
Nu de zon weer rijst en de dag weer lengt,
krijgt natuur een nieuw gezicht.
In de herfst stak je je kaarsje aan
in het donker van de knol.
Van harte door de kerst gesterkt,
schijnt het nu zo liefdevol.
Kom water neem ons licht nu op,
laat het schijnen in je stroom.
Laat het stralen saam met sterrenglans
in de groei van elke knop.
Draag ons kleine licht als spiegelbeeld
aar het grote licht omhoog,
dat zon en maan en hemelboog
het beamen met hun schijn.
J.D. van Mansvelt
Het feest is 40 dagen na Kerstmis. Bij de Joden is dat de dag na de bevalling voor het eerst naar de tempel gaat om zich te reinigen en een schaap en een duif te offeren. In de Middeleeuwen werd Maria Reiniging vooral een lichtfeest waarbij in de kerk kaarsen werden gewijd en aangestoken. Hieraan ontleent het feest zijn naam. De brandende kaarsen werden in processie de kerk rondgedragen en meestal werd ook om de kerk of om de parochie heen gelopen. De lichtmiskaarsen werden na de processie mee naar huis genomen om met kaarsvet boven de deur, in huis en in de stallen een kruis aan te brengen, zodat de Heiland mens en dier het hele jaar zou beschermen.
Met dit feest sluiten we de grote Kersttijd, die we met Sint Maarten begonnen, af. Met Sint Maarten brachten we met onze lampion het licht naar binnen en met Maria Lichtmis is het een mooi gebruik om 's morgens het licht naar buiten te brengen.. Op school worden alle stompjes, die nog over zijn opgebrand of we laten ze uitwaaien. We kunnen het licht missen en brengen het naar de voorzichtig ontluikende natuur.
Pannenkoeken eten met Lichtmis is vooral een gebruik in Noord-Europa.
Het vrouwelijke element
2 Februari is het begin van het nieuwe natuurjaar, de uitademing van de aarde begint weer. Noors: Jule. De natuur gaat ontluiken, de sapstroom komt weer op gang; voor de kinderen gebruiken wij de beelden van Moeder Aarde die haar zaadkindjes straks weer aan het werk zal zetten.. Maar vooreerst liggen zij nog even te slapen onder de aarde. Er is wel de verwachting van een nieuw ontwaken.
Wij kennen twee Maria's: de Paradijselijke Eva Maria (Lucas) en de koninklijke Sophia Maria (Mathias) Eva Maria verzinnebeeldt de hemelse reinheid; naïviteit, onschuld; binding met de natuur, liefde behoedt de kosmos; Marjatta?
Sophia Maria: aardse wijsheid via ervaring, geschiedenis; kennis en cultuur wijsheid uitgestroomd vanuit de kosmos Ilmatar?
Anthropos = mens
In het Finse epos (Kalevala) is er 4 maal sprake van een moeder:
- Moeder van de aarde zoon - Ilmatar. De watermoeder tilt haar knie uit het water, schept de aarde en geeft geboorte aan Wainemoinen. De mens en de schepping (aarde) zijn met elkaar verbonden.
- Moeder van het leven (levenskrachten) - Lemnikainen's moeder; zij zoekt ook haar kind. Ze vindt het in stukken gebroken in de rivier, haalt het er uit en heelt het (vgl. Isis uit de Egyptische mythologie)
- Moeder van de dood – Kullervo's moeder; bij deze held sterft alles. De krachten van de dood overheersen.
- Moeder van de mensenzoon – Marjatta; haar kind heeft geen naam, zij noemt hem Bloempje, vreemden noemen hem Nietsnut. Ook zij zoekt naar haar verloren kind. Wanneer zij hem vindt doopt zij hem en noemt hem Koning van Karjala = de wereld. Zij is vertrouwd met twee werelden en beweegt heen en weer tussen deze. In de Keltische legende van Bridget daalt de godenmoeder af in de aarde. Ze draagt een mantel van zilveren mist. Bride ondergaat een inwijding en maakt de geboorte van Jezus mee. Zij wordt zijn pleegmoeder.
In de Egyptische mythologie wordt er verteld over Isis (wijsheid), draagster van het leven; haar man Osiris (zonnezoon) en haar kind Horus. Seth laat Osiris in de Nijl verdwijnen. Hij wordt uit het water gered en weer naar huis gebracht; daarna in 14 stukken gehakt en in de aarde begraven (dus deze kracht wordt opgenomen in de aarde!) Ahriman houdt de aanwezigheid van de zonnegod verborgen voor de mens. Isis en haar kind beleven het mee; Isis (wijsheid) is aanwezig.
Onze tijd is een herhaling van de Egyptische tijd, maar in het tegenbeeld. De zonnezoon is al opgestaan. Lucifer houdt de ware opdracht van de mens voor hem verborgen. Wij herkennen de Christus niet. Kennis is bewustzijn; kennis kan weer naar boven komen.
Er is de stroom van de geestelijke wereld, paradijselijke substantie, ongeschonden, niet door de aardse aangeraakt; rein en zuiver (Eva Maria/ Marjatta). De Maria die sterft, laat iets uit haar ziel overgaan in de andere Maria. Daardoor wordt deze stroom met de andere stroom (de aarde) verbonden.
Dan is er de generatiestroom, de koninklijke stroom; door de ervaring wordt wijsheid verworven, het is door de mensheid heengegaan. Sophia Maria (zij draagt de woorden-wijsheid- in haar hart) Ilmatar is een zinnenbeeld van de aardse ervaringskrachten.
In de natuur worden de eerste zonnekrachten in de aarde ontvangen in deze tijd van het jaar, wij zien de eerste tekenen ervan zichtbaar worden; ook de mensheid zit in deze fase; het moet wakker worden voor de werkende krachten vanuit de geestelijke wereld! Individueel is het ook de tijd om herboren te worden. Wij moeten bewustzijn verkrijgen over wat wij als mensen werkelijk zijn en wat de mensenzoon te betekenen heeft voor de mens. Ware mens & kennis.
Antropo-sophia
Bewustzijn
Aantekeningen bij: Zonnewagen cursus, Lidwien van Geffen
Over de eerbied
Gij moet het eenzaam laten,
het zaad dat ligt te slapen
Dit eerstelingsbewegen
van leven binnen leven,
vermijd het te genaken.
Laat het stil in zijn waarde,
zaad in de donkere aarde;
zaad in de donkere aarde.
Het zal groen ontwaken.
Ida Gerhardt
© Helend opvoeden 2025
